Uygulama; genç, yaşlı, kadın ve erkek fark etmeksizin prim ödemiş ancak emeklilik hakkı kazanamamış tüm vatandaşları ilgilendirmektedir. İade alınacak paranın tutarı hesaplanırken, ödenen primler “güncelleme katsayısı” ile bugünkü değerine taşınarak enflasyon karşısında korunmaktadır. Toplu para iadesi alabilmenin temel şartları, yaş şartını doldurmak ve başvuru anında aktif sigortalı olmamaktır. Ancak Genel Sağlık Sigortası (GSS) ve İşsizlik Sigortası primleri iade edilmemektedir.
Yaşlılık Toptan Ödemesi, emeklilik için gerekli olan yaş şartını doldurmuş olmasına rağmen, emekli aylığı bağlanması için gereken prim gün sayısını tamamlayamayan sigortalılara, adlarına ödenmiş olan belirli primlerin toplu olarak iade edilmesi işlemidir.
Prim İadesi Sistemi Bir "Erken Çekme" mi?
Hayır, bu bir “yatırım bozdurma” veya “parayı erken çekme” sistemi değildir. Aksine, emeklilik hakkını elde edememiş vatandaşların, sisteme ödedikleri ve karşılığında aylık alamayacakları paranın kendilerine iade edilerek mağduriyetlerinin önlenmesini amaçlayan bir sosyal güvenlik hakkıdır.
SGK'dan Para İadesi Almanın İki Zorunlu Şartı Nedir?
SGK’dan toplu para iadesi alabilmek için iki ana şartın aynı anda sağlanması zorunludur. İlk şart, kişinin emeklilik için gerekli yaş şartını doldurmuş olmasıdır. Bu yaş sınırı, sigortalılık başlangıç tarihine göre değişmekle birlikte (örneğin kadınlar için 58, erkekler için 60 yaş gibi), bu yaşın doldurulmasına rağmen prim gün sayısının eksik kalmış olması beklenir. İkinci temel şart ise, başvuru tarihinde aktif olarak sigortalı olmamaktır. Bu, kişinin ne 4/a (SSK) kapsamında bir işyerinde çalışıyor, ne 4/b (Bağ-Kur) kapsamında kendi işini işletiyor ne de 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında kamu görevlisi olmaması gerektiği anlamına gelir.
İade Hesaplamasında Hangi Primler Geri Alınır?
SGK, ödenen tüm primleri iade etmez. İade edilen kısım, sadece adınıza ödenen Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları (MYÖ) primleridir. Bu iade, sigortalının kendi hissesi ile birlikte işveren hissesini de kapsar. İade edilmeyen primler ise Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri ve İşsizlik Sigortası Fonu kesintileridir. GSS primleri, ödenen süre boyunca sağlık hizmeti alma hakkı sağladığı için iade dışı bırakılır.
Geri Ödeme Nasıl Güncel Değerle Yapılır?
İade edilecek tutar, geçmiş yıllarda ödenen nominal değerler üzerinden hesaplanmaz. İade edilecek tutar, ödenen her yıla ait primlerin, başvuru tarihine kadar geçen her yıl için SGK’nın belirlediği “güncelleme katsayısı” ile bugünkü değerine taşınır. Bu güncel tutarların toplanmasıyla toplu ödeme yapılır, böylece ödenen paranın enflasyon karşısında bir miktar korunması sağlanır.
