Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin gündemindeki yeni teklif, araç satış süreçlerinde uzun zamandır konuşulan zorunlulukları resmiyete dökmeye hazırlanıyor. Noterlerde gerçekleştirilen satışlarda uygulanan harç istisnası tamamen kaldırılacak. Bunun yerine araç satış değeri üzerinden nispi bir harç alınacak. Bu harcın alt sınırı bin lira olarak belirlenecek. Düzenleme hem sıfır hem de ikinci el araçlarda maliyetleri doğrudan artıracak. Binde iki oranında alınacak ek harç, yüksek değerli araçlarda daha belirgin bir mali etki yaratacak. Uzmanlar bu adımın kayıt dışı satışları azaltacağını düşünüyor. Araç değeri üzerinden yeni bir kontrol mekanizması kurulması da teklifin hedefleri arasında. Düzenlemenin otomotiv piyasasında maliyet dengelerini değiştirmesi bekleniyor.
Noter Ücretlerinde Yeni Dönem Başlıyor
Teklife göre noterlerde yapılan devir işlemlerinde hem alıcı hem de satıcı açısından yeni ücret yükleri oluşacak. Noter harçlarının satış bedeli üzerinden alınacak olması, daha önce sabit ücretle işlem yapan vatandaşların toplam ödemesini artıracak. Özellikle yüksek bedelli ikinci el araç satışlarında bu maliyet daha görünür hale gelecek. Noterlerdeki işlem yoğunluğunu azaltmak için bazı dijitalleşme adımları da değerlendirme aşamasında bulunuyor. Vergi uzmanları, satış bedelinin resmi olarak beyan edilmesinin piyasanın şeffaflaşması için önemli olduğunu belirtiyor. Bu uygulamanın muvazaalı işlemlerin önüne geçebileceği ifade ediliyor.
Tapu ve Kira Düzenlemelerinde Yüksek Cezalar Geliyor
Düzenleme sadece araçlarla sınırlı değil; gayrimenkul piyasasında da ciddi değişikliklere gidiliyor. Tapu satışlarında düşük bedel gösterenlere uygulanan ceza bir kat artırılarak yüzde 50’ye çıkarılacak. Bu adımın vergi kayıplarını azaltmayı hedeflediği belirtiliyor. Kira gelirlerinde ise geniş kapsamlı bir değişiklik öngörülüyor. Emekliler ile dul ve yetim aylığı alanlar hariç tüm mülk sahiplerinin kira geliri ne olursa olsun vergi ödemesi zorunlu olacak. Bu kararın kira piyasasında resmi beyanları artırması bekleniyor. Vergi dairelerinin bu süreçte daha sıkı denetim yapması da planlanıyor.
Çevre Koruma ve BES’te Kritik Maddeler
Teklif çevre düzenlemelerini de kapsıyor. Milli park alanlarında doğal dokuya zarar veren kişilere 1 ila 3 yıl arasında hapis cezası verilmesi öngörülüyor. Ayrıca 5 bin güne kadar adli para cezası uygulanabilecek. Bazı turizm bölgelerinde kontrollü yapılaşmanın önü açılırken, korunan alanlarda katı sınırlamalar getiriliyor. Bağ-Kur primlerinde oranların yüzde 45’e yükseltilmesi planlanıyor. Bireysel emeklilik sistemine yapılan devlet katkısında ise Cumhurbaşkanı’na geniş yetki veriliyor. Devlet katkısı yüzde 50’ye çıkarılabileceği gibi sıfıra indirilebilecek. Teklifin yasalaşması halinde pek çok sektör yeni mali ve hukuki yükümlülüklerle karşılaşacak.
