3600, 4500 veya 5400 prim gününü tamamlayanlar emekli olabilecek. Kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırı ise değişmiyor. Prim günlerini dolduramayanlar için borçlanma ve işçi payı iadesi yolları açık bırakılıyor.
Emeklilik sistemi, Türkiye’de uzun yıllardır en çok tartışılan konulardan biri olmaya devam ediyor. 8 Eylül 1999 öncesi işe başlayanlar daha erken emeklilik hakkı elde ederken, bu tarihten sonra sigortalı olanlar için şartlar ağırlaştı. Bir günlük farkla 17 yıla kadar ek çalışma süresi ortaya çıktı. Bu durum 1999-2008 arası sigortalılar için büyük bir mağduriyet yarattı. Özellikle sosyal medya üzerinden yükselen talepler, bu grubun sesini daha da görünür kıldı. SGK’nın açıkladığı kısmi emeklilik düzenlemesi ise bu kesim için yeni bir çıkış kapısı oluşturuyor.
Emeklilikte yeni model
Kısmi emeklilik modeli, eksik prim günleri bulunan çalışanlara yönelik özel bir düzenleme olarak dikkat çekiyor. Sisteme göre, çalışanların sigorta başlangıç tarihlerine bağlı olarak 3600, 4500 ya da 5400 prim günüyle emekli olabilmesi mümkün. Ancak yaş şartı sabit kalıyor; kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş şartı korunuyor. Dolayısıyla yaşını dolduran ve gerekli prim günlerini tamamlayan herkes bu fırsattan yararlanabiliyor.
Prim günleri ve yaş şartı
Normal emeklilik için 7200 prim günü aranırken, kısmi emeklilikte bu sayı çok daha düşük tutuluyor. Bu sayede prim eksiği olan kişiler sisteme dahil olabiliyor. Ancak primini tamamlayamayanlar için süreç farklı işliyor. Borçlanma yoluyla eksik günler kapatılabiliyor. Eğer bu da yeterli olmazsa, işçi payı iadesi gündeme geliyor. Bu da çalışanların emeklilik yerine primlerini geri alabilmeleri anlamına geliyor.
Eksik günler için seçenekler
Borçlanma hakkı, çalışanların askerlik ya da doğum gibi nedenlerle eksik kalan günlerini tamamlamalarına olanak sağlıyor. Bu imkânı kullanmayan veya buna rağmen primini dolduramayanlar için işçi payı iadesi tek alternatif oluyor. Ancak işçi payı iadesi, emeklilik hakkını ortadan kaldırıyor. Bu nedenle kısmi emeklilik fırsatı, çalışanların emeklilik hayalini koruyabilmeleri için kritik bir adım olarak görülüyor. Uygulamanın kapsamı, özellikle yaşını doldurmuş ancak primini tamamlayamamış kişiler için oldukça önem taşıyor.
1999-2008 arası sigortalılar için umut
1999-2008 yılları arasında sigortalı olanların yaşadığı sorunlar uzun süredir gündemdeydi. Kısmi emeklilik düzenlemesi bu grup için yeni bir umut ışığı anlamına geliyor. Eksik prim günlerini tamamlayanlar için emeklilik yolu açılırken, düzenlemeden yararlanamayanlar için ise iade seçeneği gündemde kalıyor. Böylece yıllardır beklenen çözüm, en azından kısmi olarak hayata geçirilmiş oluyor. SGK’nın bu adımı, emeklilik sisteminde dengelerin yeniden şekillenmesine yol açacak gibi görünüyor.
