1917–1990 yılları arasında Türk sinemasına emek vermiş tiyatro ve sinema oyuncularının portreleri ile kısa biyografilerini içeren eser, Türkiye’de bu alanda yapılmış en kapsamlı çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor. Tokuş, sinema ve tiyatroya adanmış bu vefa projesinin temellerinin lise yıllarında Bitlis’te atıldığını söyledi.
7.000 Film, 2.500 Fotoğraf, 5 Yıllık Emek
Yakup Tokuş, kitabın ortaya çıkış hikâyesini paylaşarak, projenin temellerinin 1990 yılına, lise yıllarına dayandığını belirtti. “Arkadaşlarım üniversite sınavına hazırlanırken, ben kütüphanelerde sanatçılarla ilgili notlar alarak bu kitabın ilk adımlarını atıyordum,” diyen Tokuş, 2020 yılında pandeminin etkisiyle projeyi hayata geçirmeye karar verdiğini ifade etti.
Kitapta yer verilen oyuncular için belirlenen üç temel kriter: 1989 yılı öncesinde sinemaya adım atmış olmak, en az iki filmde rol almak ve arşivlerde fotoğrafının bulunması.
Tokuş, yaklaşık 10.000’e yakın filmi tek tek incelediğini, 2.500’den fazla oyuncunun fotoğrafını ekran görüntüsü yöntemiyle cep telefonuyla kaydedip titizlikle düzenlediğini, her oyuncu için doğum ve ölüm tarihleri, oynadığı ilk ve son filmler, toplam film sayısı gibi bilgileri içeren kısa biyografiler hazırladığını söyledi.
Yalnızca sinema değil, dizi, televizyon filmi, belgesel ve kısa filmler de araştırmaya dahil edildi. Bu yönüyle kitap, Türk sinemasına emek vermiş binlerce ismin izini süren bir kültürel hafıza çalışması niteliğini taşıyor.
Unutulmuş Oyunculara Vefa
Kitabın en dikkat çekici yanlarından biri de adları çoğu kaynakta yer almayan, unutulmaya yüz tutmuş oyunculara yer verilmiş olması. Tokuş, bazı sanatçıların gerekli bilgilerine ulaşamadığı için kitaba eklenemediklerini üzülerek belirtirken, bu isimleri ikinci bir kitapta toplamayı planladığını da açıkladı.
Konuşmasının sonunda duygusal bir teşekkür mesajı paylaşan Tokuş; başta annesi ve rahmetli babası olmak üzere, hocalarına, tiyatro yol arkadaşlarına, öğrencilerine, dostlarına ve doğup büyüdüğü memleketi Bitlis’e uzanan bir minnet listesi sundu.
“Tiyatro ve sinemaya ömrünü adayan herkese saygı ve minnetle.” sözleriyle kitabın bir vefa eseri olduğunun altını çizdi.
Tokuş son olarak, “Darülbedayi’den Yeşilçam’a, yalnızca bir biyografi kitabı değil, aynı zamanda sinema tarihimize katkı sunan güçlü bir bellek çalışmasıdır. Sinemaya ve tiyatroya gönül vermiş herkesin kitaplığında yer alması gereken bir kaynak olduğuna inanıyorum.” ifadelerini kullandı.
Sanat Yolculuğuna Bitlis’te Başladı
1974 yılında Bitlis’te doğan Yakup Tokuş, sanat yolculuğuna küçük yaşlarda başladı. Mühendislikten kamu yönetimine, sinemadan yaratıcı dramaya kadar pek çok alanda eğitim aldı. Derviş Zaim, Ayla Algan, Özcan Alper gibi önemli isimlerden sinema eğitimi aldı, Ayla Algan’dan kamera önü oyunculuk eğitimi gördü.2000 yılında kurduğu Yeşilçam Sanat Tiyatrosu çatısı altında 50’den fazla oyunda yazarlık, yönetmenlik ve oyunculuk yaptı. Farklı kurumlarda yaratıcı drama eğitmenliği görevlerinde bulundu, sosyal sorumluluk projelerinde aktif rol üstlendi.Müşfik Kenter, Ferhan Şensoy, Hadi Çaman ve Kazım Eryüksel gibi duayen isimlerle çalışmaları da içeren bu zengin sanat yolculuğu, Tokuş’un kitabında sinema emekçilerine duyduğu vefayı bir kez daha gözler önüne seriyor.
Ayrıca okurlar kitabı online olarakta temin edebilecek: https://www.kitapyurdu.com/kitap/2500-oyuncu-ile-darulbedayiden-yesilcama/726246.html?srsltid=AfmBOorwkejXnzejgfze6klgOJ0ffwZfz5ea4Q7BMSaJD9k_v2Q70GDE